ေအာင္သူၿငိမ္း
စစ္တပ္မ်ားက လမ္းမ်ားေပၚတြင္ ဆႏၵျပေနၾကေသာ သံဃာမ်ားႏွင့္ ေက်ာင္းသား၊ ျပည္သူမ်ားကို လက္နက္ အားကိုး၍ ရက္ရက္စက္စက္ ၿဖိဳခြဲလာခဲ့သည္။ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ေက်ာင္းမ်ားကိုလည္း ရန္သူ႔စခန္း သဖြယ္ ဝင္ေရာက္ စီးနင္းခဲ့သည္။ သံဃာေတာ္မ်ား ရိုက္ႏွက္ခံရ၊ ရာႏွင့္ခ်ီ၍ ဖမ္းဆီးထားသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ျပည္သူမ်ားက ေနာက္ဆုတ္မည့္ဟန္ မရွိ။ ဆက္လက္ စုေဝး ဆႏၵျပေနဆဲ ျဖစ္သည္။ ေနာက္ဆံုး အၾကမ္းဖက္သည့္ နည္းကို ထုတ္သံုးရသည့္ အခ်ိန္မွစ၍ စစ္အစိုးရ က်ဆံုးေတာ့မည့္ အရိပ္အေယာင္ကို ျပလိုက္ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ သူ၏ ေသေခါင္းေလာင္းကို သူထိုးလိုက္ျခင္းသာ ျဖစ္သည္။
ပထမဦးဆံုး သံဃာတပါး ရိုက္ခံရ၍ က်ဆံုးရသည္ႏွင့္ တၿပိဳင္နက္ အျခားအရာမ်ားလည္း ေသဆံုးသြားၿပီ ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေတာ္ ေအးခ်မ္း သာယာေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ေကာင္စီ (နအဖ) ဟုေခၚေနေသာ စစ္အစိုးရ ေသဆံုးသြားၿပီ ျဖစ္သည္။ ၎တို႔ ေရးဆြဲထားသည့္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံမူမ်ားလည္း ေသဆံုးခဲ့ၿပီ။ လမ္းျပေျမပံု (၇) ခ်က္လည္း ေသဆံုးခဲ့ၿပီ။ စည္းကမ္း ျပည့္ဝေသာ ဒီမိုကေရစီ စနစ္လည္း ေသဆံုးခဲ့ၿပီ။ စစ္အစိုးရ၏ ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္ ေရာက္သြားခဲ့ေပၿပီ။
စစ္အစိုးရက လူထု ဆႏၵျပပြဲမ်ားကို ေခ်မႈန္းရန္ လက္နက္ကိုင္ တပ္မ်ားကို ဆက္လက္ အမိန္႔ေပး ခိုင္းေစ ေနႏိုင္ေသးေသာ အခ်ိန္တြင္ က်ဆံုးသြားၿပီဟု မိမိေျပာလိုက္ျခင္းကို ေစာဒက တက္ေကာင္း တက္ႏိုင္ပါသည္။ မိမိတြင္ ေထာက္ျပရန္အခ်က္ မ်ားစြာ ရွိေနပါသည္။
(၁)
လူ႔ယဥ္ေက်းမႈႀကီး ထိပ္တိုက္ေတြ႔ျခင္း
ဆႏၵျပပြဲမ်ား စတင္လာခဲ့စဥ္ကပင္ သံဃာမ်ားက "ဓမၼဝါဒီမ်ားႏွင့္ အဓမၼဝါဒီ" မ်ား၏ တိုက္ပြဲဟု အဓိပၸါယ္ဖြင့္ခဲ့ၾကသည္။ တရားသူမ်ားႏွင့္ မတရားသူမ်ား၏ တိုက္ပြဲ၊ Good Vs Evil တိုက္ပြဲဟုပင္ ဆိုရပါလိမ့္မည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ အပါအ၀င္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံမ်ား၊ အိႏၵိယ၊ သီရိလကၤာ စသျဖင့္၊ တရုတ္ႏွင့္ တိဘက္၊ ကိုရီးယား ႏိုင္ငံမ်ားက အနည္းႏွင့္အမ်ားဆို သလို ဗုဒၶဘာသာ ယဥ္ေက်းမႈ ထြန္းကား လႊမ္းမိုးခဲ့ေသာ ႏိုင္ငံမ်ား ျဖစ္သည္။ သာသနာ ထြန္းကားခဲ့ရာ ႏွစ္ေပါင္း (၂၅၀၀) ေက်ာ္ ကာလအတြင္း ျပန္ၾကည့္ပါ။ ဤကဲ့သို႔ ႀကီးမား ျပင္းထန္လွေသာ၊ အတိုင္းအဆ ႀကီးမားလွေသာ သံဃာမ်ား၏ သပိတ္ေမွာက္ ကံေဆာင္ပြဲ၊ ပတၱနိကၠဳဇၨန ကံေဆာင္ပြဲမ်ဳိး မရွိခဲ့။ ရွိခဲ့လွ်င္ေသာ္မွ အတိုင္းအဆအားျဖင့္ ယခုလႈပ္ရွားမႈက အေရအတြက္အရေရာ၊ အတိုင္းအဆ အရပါ မ်ားစြာ ႀကီးက်ယ္လွပါသည္။ ဤအေျခအေနတြင္ အၾကမ္းဖက္ ေဆာင္ရြက္မႈ သည္ သာသနာသမိုင္းတြင္ အႀကီးဆံုး အမဲစက္ ျဖစ္ေစပါလိမ့္မည္။ ထို႔အျပင္ အိမ္နီးခ်င္းရွိ ဗုဒၶဘာသာ ႏိုင္ငံမ်ား၊ အဖြဲ႔ အစည္းမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံေရးကိုလည္း ေရွ႕ေရွာက္ ထိခိုက္ေစေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။
ဒီမိုကေရစီ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ကဲ့သို႔ေသာ အေၾကာင္းကိစၥမ်ားက လူအမ်ား၏ စိတ္ကို တစံုတရာ ႏိႈးဆြႏိုင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း လူမ်ဳိးေရး ကိစၥက ၎ကိစၥမ်ားထက္ ပို၍ လႈံ႔ေဆာ္ စည္းရံုးႏိုင္စြမ္း ရွိပါသည္။ လူမ်ဳိးေရးထိလွ်င္ ဟုန္းကနဲ မီးထေတာက္သည့္ အျဖစ္မ်ဳိး ရွိဖူးသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ဘာသာေရး ကိစၥက ထိုထက္ပို၍ က်ယ္ဝန္းပါသည္။ ဥေရာပတလႊား ဘာသာေရးေၾကာင့္ စစ္ခင္းရသည့္ ကိစၥမ်ားအထိ ရွိခဲ့ဖူးသလို၊ အီရန္ ႏိုင္ငံတြင္လည္း ရွားဘုရင္ကို ျပဳတ္က်ေစ၍ ခိုေမနီ အာဏာရေစခဲ့ေသာ အျဖစ္မ်ား ရွိခဲ့ဖူးပါသည္။ ဘာသာေရး ကိစၥသည္ အထူး ထိလြယ္ခိုက္လြယ္ ကိစၥျဖစ္ၿပီး၊ လူမ်ဳိးေရးထက္ပင္ ပို၍ ျပင္းထန္တတ္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ ဘာသာေရး ကိစၥသည္ နယ္နိမိတ္မ်ားကို ကရုမထားပဲ ပ်ံ႔ႏွံ႔ေစႏိုင္သည္။ လူမ်ဳိးေရး မီးလွ်ံထက္ပို၍ ျပင္းပါသည္။ ယခုေတာ့ စစ္အစိုးရက ပ်ားအံု တုတ္ႏွင့္ထိုးသည္ထက္ ဆိုးခဲ့ၿပီ၊ ဘာသာေရး ထိခိုက္ ေစာ္ကားသည့္ မီးေတာက္ကို ေမႊးခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။
ဤသည္ထက္မက အေရးႀကီးေသာ အေၾကာင္းမ်ား ရွိေသးသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လူမႈ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ အသင္းအပင္းမ်ား ကို စနစ္တက် ၿဖိဳခြဲခဲ့သည္မွာ ၾကာခဲ့ၿပီ။ ဦးေနဝင္း အာဏာသိမ္းခ်ိန္ (၁၉၆၂) ခုႏွစ္စ၍ တတိတိ ၿဖိဳခြဲလာခဲ့ရာ အေတာ္ခ်ိနဲ႔ေသာ အေနအထားျဖင့္သာ ရွိေနက်န္ေနေတာ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ခိုင္မာစြာ အဖြဲ႔အစည္းျဖင့္၊ အင္ႏွင့္ အားႏွင့္ က်န္ေနေသာ အဖြဲ႔အစည္း (၂) ခုသာ ရွိေတာ့သည္။ တခုမွာ စစ္တပ္ ျဖစ္ၿပီး၊ အျခားတခုမွာ ဗုဒၶဘာသာ သံဃာေတာ္မ်ား ျဖစ္သည္။ ယခုေတာ့ ဤကဲ့သို႔ေသာ "ရိုးရာ အစဥ္အလာအရ၊ ဖြဲ႔စည္းပံုအရ စနစ္တက်ရွိေသာ အဖြဲ႔အစည္း ႀကီး ၂-ခု ထိပ္တိုက္ ေတြ႔ေနၾကၿပီ"ဟု သမိုင္းပညာရွင္ ေဒါက္တာေအးခ်မ္း၏ ဘီဘီစီ ျမန္မာပိုင္း အစီအစဥ္တြင္ သံုးသပ္ခ်က္ကို မိမိ သေဘာတူပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔ယဥ္ေက်းမႈ အေျခခ်လာစဥ္မွ စ၍ အျမစ္တြယ္ခဲ့ေသာ ရိုးရာသံဃာ့၊ ဗုဒၶ ဘာသာ အဖြဲ႔အစည္းႀကီးကိုပါ စစ္အစိုးရက စိမ္ေခၚခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အေရအတြက္က စုစုေပါင္း လူဦးေရ၏ (၈၉.၂%) ရွိသည္။ လက္ရွိ ပစ္ခတ္ေနၾကေသာ စစ္သား၊ ရဲတပ္ဖြဲ႔ဝင္ အမ်ားပင္လွ်င္ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ သံဃာ ဦးေရမွာလည္း မ်ားလွသည္။ သာသနာေရး ဝန္ႀကီးဌာနရွိ စာရင္းအရပင္ (၂၂၆, ၅၀၈) ပါး ရွိသည္။ အခ်ဳိ႕ေသာ ေလ့လာခ်က္မ်ားက ဤထက္ပို၍ ရွိသည္။ တသန္းခြဲ (လူဦးေရ၏ ၃% မွ်ပင္) ရွိမည္ဟု ေဖာ္ျပၾကသည္။ တႏိုင္ငံလံုးတြင္ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ေက်ာင္းေပါင္းက (၅၈,၃၉၉) ရွိၿပီး၊ တႏိုင္ငံလံုး အႏွံ႔အျပား ေတာေရာ ၿမိဳ႕ပါမက်န္ တည္ရွိေနျခင္း ျဖစ္သည္။
ထို႔အျပင္ သံဃာ့မ်ား၏ ဖြဲ႔စည္းပံုကလည္း စနစ္တက် ရွိသည္။ မဟာသံဃာ့နာယက အဖြဲ႔အစည္းကဲ့သို႔ ဦးေသွ်ာင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ရွိသလို၊ ေဒသအလိုက္ အဖြဲ႔မ်ား ရွိသည္။ ဝိနည္းအရ အဖြဲ႔မ်ား ရွိသည္။ သံဃာ့ ဂိုဏ္းမ်ားျဖင့္လည္း စနစ္တက် ဖြဲ႔စည္းထားၾကသည္။ ႏိုင္ငံတခုတြင္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ရွိသကဲ့သို႔ သံဃာမ်ားတြင္လည္း ေစာင့္ထိန္းရမည့္ ဆယ္ပါး သီလႏွင့္ (၂၂၇) သြယ္ေသာ သိကၡာပုဒ္ ရွိေနသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ သံဃာဂိုဏ္းေပါင္း (၁၀) ခုမွ် ရွိၿပီး၊ အင္အား အႀကီးမားဆံုးက သုဓမၼာဂိုဏ္း ျဖစ္သည္။ (၈၅%) ခန္႔ေသာ သံဃာမ်ားကို ခ်ဳပ္ကိုင္ထားႏိုင္ၿပီး၊ သံဃာ အင္အား (၃) သိန္းခန္႔ အထိ ရွိမည္ဟု ေဖာ္ျပၾကသည္။ ေရႊက်င္ဂိုဏ္း (၅%) (သံဃာအင္အား ၂ ေသာင္းမွ ၃ ေသာင္းခန္႔)၊ ဒြါရဂိုဏ္း (၃%)၊ ငွက္တြင္း ဂိုဏ္း (၂%) စသျဖင့္ တည္ရွိေနၾကသည္။ သံဃာမ်ား၏ လက္နက္အင္အားမွာ အၾကမ္းမဖက္သည့္နည္း၊ ေမတၱာနည္းသာ ျဖစ္ေသာ္လည္း စစ္အစိုးရက ၎တို႔ကို စစ္ဆင္လာခဲ့သည္။ မေအာင္ျမင္ႏိုင္ေသာ မၿပီးဆံုးႏိုင္ေသာ၊ အႏၱရာယ ႀကီးလွေသာ စစ္ပြဲကို စစ္အစိုးရက တိုက္ေနျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ က်ရႈံးရၿခိမ့္မည္ ျဖစ္ေသာ စစ္ပြဲကို တိုက္ေနျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။
ထို႔အျပင္ စစ္အစိုးရ၏ ညံ့ဖ်င္းလွေသာ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ လူမႈေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ၊ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားေၾကာင့္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္မ်ား အတြင္းတြင္ သံဃာမ်ားက လူမႈေရး ကူညီပံ့ပိုးမႈ လုပ္ငန္းမ်ားကိုလည္း ကူညီ လာခဲ့ၾကရသည္။ ယမန္ေန႔က ဝင္စီးခံရေသာ မဂၢင္ေက်ာင္းတြင္ HIV စြဲကပ္ခံရေသာ ေဝဒနာသည္မ်ားကို ကူညီ ထားရသည္။ ထို႔အျပင္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း ပညာေရးဟူ၍ ကေလးရင္ေသြးမ်ား၏ ပညာေရးကို သံဃာမ်ားကလည္း ကူညီပံ့ပိုး ေပးေနရေသးသည္။ ျမန္မာ ႏိုင္ငံတခုလံုးတြင္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း ပညာေရးအေနျဖင့္ အထက္တန္းေက်ာင္း ၂ ခု၊ အလယ္တန္းေက်ာင္း ၂၅၆ ခု၊ မူလတန္းပညာေရးေက်ာင္း ၁၀၅၅ ခုကို ပံ့ပိုး ေဆာင္ရြက္ ေပးေနၾကရေသးသည္။ ထိုေက်ာင္းမ်ားတြင္ ကေလးငယ္ေပါင္း (၂၀၄,၄၈၇) ကို ပညာ သင္ၾကားေပး ေနၾကေသးရာ သံဃာမ်ား၏ ပံ့ပိုးႏိုင္မႈ အတိုင္းအဆကို တြက္ဆႏိုင္သည္။ အခ်ဳိ႔ ေက်ာင္းမ်ားတြင္ ကေလးမ်ား ၈၀၀၀ ခန္႔အထိ လက္ခံသင္ၾကား ေနၾကရေသးသည္။ ဤကဲ့သို႔ေသာ လူမႈေရး ၾသဇာအရ၊ စည္းရံုးေရး အရွိန္အဝါအရ ၾသဇာႀကီးလွေသာ သံဃာထုကို စစ္ခင္းေနျခင္းေၾကာင့္ စစ္အစိုးရ အေနျဖင့္ မႏိုင္ေသာ စစ္ပြဲကို တိုက္ေနျခင္းဟု မိမိေျပာျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
(၂)
စစ္တပ္ဖြဲ႔စည္းပံုႏွင့္ အာဏာစီးဆင္းပံု လမ္းေၾကာင္း
အခ်က္ေပါင္းမ်ားစြာ ရွိသည့္အနက္၊ ေနာက္တခ်က္မွာ စစ္အစိုးရအတြင္း ဗဟို ဦးစီးခ်ဳပ္ကိုင္မႈ မ်ားလာသည္ႏွင့္အမွ် အမွား လည္း မ်ားလာသည္။ ျခစားမႈ၊ မထိေရာက္မႈက ပိုမ်ားလာသည္။ မၾကာေသးမီက ေလာင္စာဆီ ေစ်းႏႈန္းမ်ား ျမႇင့္လိုက္ျခင္းသည္ကပင္ ဤသို႔ ဆံုးျဖတ္ အကဲျဖတ္ခ်က္ အမွားမ်ားကို ျပေနျခင္း ျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံ ျဖစ္ေနခ်ိန္၊ ႏိုင္ငံတကာက ေစာင့္ၾကည့္ေနခ်ိန္၊ ထိန္းသိမ္း လုပ္ကိုင္ပါရန္ စိုးရိမ္စိတ္မ်ားႏွင့္ ေဖာ္ျပေနစဥ္မွာပင္ ထပ္မံ အၾကမ္းဖက္ခဲ့ျပန္သည္။ ပိုဆိုးသည္မွာ ႏိုင္ငံျခားသား သတင္းေထာက္ တဦးကိုပင္ သတ္ျဖတ္ခဲ့ျပန္သည္။ ပို၍ အမွားမ်ား လာျခင္းကို ျပေနသည္။
စစ္အစိုးရတြင္ ျပႆနာမ်ားစြာ ရွိေနသည္။ သန္းေရႊလြန္လွ်င္ ဆက္ခံမည့္သူကို ခ်မွတ္ထားႏိုင္ျခင္း မရွိ။ ဤသို႔ ဆက္ခံေရး ျပႆနာကို ေျဖရွင္းႏိုင္သည့္ စနစ္လည္း မရွိ။ ထို႔အျပင္ စစ္အစိုးရအတြင္း အာဏာလြန္ပြဲ ျပင္းထန္ေနသည္။ မေၾကလည္မႈမ်ား ႀကီးထြားေနသည္ဟုလည္း သတင္းမ်ား ျဖစ္ေနသည္။ ျဖစ္တန္ရာသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တင္ဦး ရဟတ္ယာဥ္ ပ်က္က်ခဲ့သည္။ လက္သည္ မေပၚ။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဆိုသူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ခင္ၫြန္႔ကိုလည္း ႏွိပ္ကြပ္ခဲ့သည္။ သူ၏ ေထာက္လွမ္းေရး တဖြဲ႔လံုး ကိုလည္း ၿဖိဳထားခဲ့သည္။ စစ္အစိုးရ အစည္းအေဝးမ်ားက ျဖဳတ္-ထုတ္-ရွင္း လုပ္ခဲ့သည္မွာလည္း အမ်ားအျပား။ ယခင္ သူတို႔၏ ဖခင္ႀကီး ဦးေနဝင္းႏွင့္ မိသားစု၊ အုပ္စုမ်ားကိုပါ အလြတ္မေပးခဲ့။ ႏွိပ္ကြပ္ ေျဖရွင္းခဲ့သည္။ ယခုအခ်ိန္တြင္ေတာ့ ျပႆနာ အားလံုး ဆံု၍ တက္လာေတာ့မည့္ အခ်ိန္ဟု ဆိုရပါလိမ့္မည္။
ထို႔အျပင္ စစ္တပ္အင္အား အဆမတန္ ခ်ဲ႕ထြင္ခဲ့မႈေၾကာင့္ မလံုေလာက္မႈမ်ား ေပၚေပါက္ေနသည္။ တပ္တြင္း ဖိႏွိပ္မႈမ်ားေၾကာင့္လည္း စစ္သားမ်ား ထြက္ေျပး ေနၾကပါသည္။ အစီရင္ခံစာ တခုအရ လြန္ခဲ့ေသာ (၆) လ ကာလအတြင္းတြင္ ထြက္ေျပးသူ စစ္သားေပါင္း (၉၀၀၀) ေက်ာ္ ရွိသည္ဟု ဆိုပါသည္။ ဤသည္မွာ နအဖ စစ္တပ္၏ တပ္မတခုစာႏွင့္ပင္ ညီမွ် ေနပါသည္။ ဤပံုစံမ်ဳိးျဖင့္ ဆက္လက္ ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ မလြယ္ေတာ့ပါ။
ထို႔အျပင္ ႏိုင္ငံတကာ ဖိအားမ်ားက ဆက္လက္ တိုးတက္လာေနသည္။ စစ္အစိုးရ လမ္းေရြးရန္ အခ်ိန္ ျဖစ္ေနပါၿပီ။ စစ္ အစိုးရ၏ တရားဝင္မႈကလည္း မရွိသေလာက္ ကုန္ဆံုးခဲ့ေပၿပီ။ ႏိုင္ငံ တိုးတက္ရာ တိုးတက္ေၾကာင္း လုပ္ေဆာင္ေနပါသည္ ဟု လိမ္လည္ေနေသာ မုသားမ်ားလည္း မထိေရာက္ေတာ့ပါ။ အခြင့္ေကာင္းမ်ားစြာ ရွိခဲ့ေသာ္လည္း စစ္အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ မ်ားက လ်စ္လ်ဴရႈ ပစ္ပယ္ ထားခဲ့ပါသည္။ သိပ္ေနာက္က်သြားပါၿပီ။ ေနာက္ဆံုး အခ်ိန္ ျဖစ္ေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း အခ်က္ အားလံုးက ေခါင္းေလာင္းထိုးေနခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါေတာ့သည္။
ေအာင္သူၿငိမ္း
